Η ενεργοποίηση και η καλύτερη αξιοποίηση όλων των χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να υποστηριχτεί το μεταμνημονιακό αναπτυξιακό στοίχημα είναι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση του υπουργείου Οικονομίας.
Τις επόμενες ημέρες, ίσως και εντός της εβδομάδας, ο υπουργός και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης θα συγκαλέσει, όπως έχει ήδη προαναγγείλει, ευρεία σύσκεψη με τις διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών παρουσία του νέου υφυπουργού αρμόδιου για το ΕΣΠΑ, Στάθη Γιαννακίδη, για να συζητηθεί το θέμα νέων χορηγήσεων κυρίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν άλλωστε το 95% του ελληνικού επιχειρείν.
Το υπουργείο Οικονομίας σύμφωνα με πληροφορίες έχει ολοκληρώσει την κωδικοποίηση όλων των προγραμμάτων-εργαλείων εναλλακτικής χρηματοδότησης, που μπορούν να τα εφαρμόσουν είτε αποκλειστικά το Δημόσιο είτε από κοινού οι τράπεζες έτσι ώστε να αξιοποιηθούν οι πόροι που προέρχονται από κρατικά (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) και κοινοτικά κονδύλια, ή από διεθνείς οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), η Παγκόσμια Τράπεζα (IFC) και η Eυρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΒRD).
Το ζήτημα των χορηγήσεων νέων δανείων είναι άλλωστε θέμα επιβίωσης και για τις ίδιες τις τράπεζες, αφού χωρίς δάνεια δεν έχουν έσοδα από τόκους, γεγονός που αποτυπώθηκε και στα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου των τραπεζών.
Ετσι, η σημασία μείωσης των «κόκκινων» δανείων γίνεται ακόμα μεγαλύτερη καθώς υπάρχει ρευστότητα παγιδευμένη σε παλιά, προβληματικά δάνεια, που έχουν μετατρέψει τις τράπεζες σε εταιρείες διαχείρισης «κόκκινων», με μεγάλο διαχειριστικό κόστος.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των εισπρακτικών εταιρειών, οι οποίες το 2017 κόστισαν στις τράπεζες περί τα 500 εκατ. ευρώ και απέφεραν σ’ αυτές 500 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με δημοσίευμα του capital.gr (Aύγουστος 2018).
Ωστόσο, η πραγματική οικονομία δεν μπορεί να περιμένει τη ρευστότητα μέχρι το τέλος του 2021 όταν οι τράπεζες –με βάση τη στοχοθεσία τους– θα έχουν μειώσει τα προβληματικά δάνεια κάτω από 40 δισ. ευρώ από 88 δισ. που είναι σήμερα.
Η ελληνική «χρηματοδοτική εργαλειοθήκη» εμπεριέχει 35 προγράμματα-εργαλεία που είτε είναι ήδη ενεργοποιημένα είτε πρόκειται να ξεκινήσουν στο αμέσως επόμενο διάστημα, δηλαδή μέχρι και το πρώτο τετράμηνο του 2019.
Πρόκειται για προγράμματα που είτε παρέχουν δάνεια (κεφάλαια κίνησης και επενδυτικού σκοπού) είτε έχουν εγγυοδοτικό χαρακτήρα, δηλαδή θα παρέχουν εγγυήσεις για να καλυφθεί το πιστωτικό ρίσκο δανείων που θα αναλάβουν οι τράπεζες, ώστε να τους επιτραπεί να χορηγήσουν δάνεια με καλύτερους όρους για τους δανειολήπτες. Ακόμα μία κατηγορία προγραμμάτων είναι αυτά των μικροπιστώσεων, δηλαδή χρηματοδοτήσεων άνευ εξασφαλίσεων.
Επιπρόσθετα η «εργαλειοθήκη» περιλαμβάνει και προγράμματα που παρέχουν άμεση επιδότηση ή συμμετοχή (π.χ. προγράμματα ενίσχυσης υφιστάμενων επιχειρήσεων, προγράμματα Εξοικονομώ κ.λπ.) αλλά και προγράμματα που συνδυάζουν όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, δηλαδή δάνεια, εγγυήσεις, μικροπιστώσεις κ.λπ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα προγράμματα-εργαλεία χρηματοδότησης αφορούν το σύνολο των κλάδων της ελληνικής οικονομίας, και κυρίως εκείνους που θα διαμορφώσουν το νέο αναπτυξιακό μοντέλο όπως αυτό περιγράφεται στην Ολιστική Αναπτυξιακή Στρατηγική, με στόχο να μπει η ελληνική οικονομία σε τροχιά διατηρήσιμης ανάπτυξης με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης και εξωστρέφειας, διασφαλίζοντας την προστασία του περιβάλλοντος και του φυσικού κεφαλαίου της χώρας.
Βασικά προβλήματα που θα επιχειρηθεί να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μέσω της «χρηματοδοτικής εργαλειοθήκης» είναι αυτά του brain drain, δηλαδή της φυγής νέων επιστημόνων στο εξωτερικό, της ανάπτυξης της καινοτομίας και των νεοφυών επιχειρήσεων.
«Δάνεια δίνουμε αλλά μπορούν να πάρουν αυτοί που δεν τα έχουν ανάγκη», τονίζουν ανώτερα τραπεζικά στελέχη περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην αγορά.
Η τραπεζική ενοποίηση και αυστηροποίηση των τραπεζικών κανόνων και κυρίως η οικονομική κρίση κρατούν κλειστούς τους κρουνούς της χρηματοδότησης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους αυτοαπασχολούμενους και τα νοικοκυριά ακόμα και για μικροποσά.
Οι εποχές που ήταν πιο εύκολο να πάρει κανείς δάνειο -ιδιαίτερα για προϊόντα καταναλωτικής πίστης- από την τράπεζα παρά να κάνει κατάθεση έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Και αυτή η αλόγιστη πιστωτική επέκταση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, που έστελνε στο σπίτι αφειδώς και χωρίς τα στοιχειώδη κριτήρια πιστωτικές κάρτες και διακοποδάνεια, αποτυπώνεται εδώ και χρόνια στους τραπεζικούς ισολογισμούς.
Τα χρηματοδοτικά εργαλεία –35 τον αριθμό– έρχονται να μειώσουν τους πιστωτικούς κινδύνους των τραπεζών και να κινητοποιήσουν κεφάλαια κυρίως προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν βιώσιμο πλάνο ανάπτυξης αλλά χρειάζονται χρηματοδότηση για να το υλοποιήσουν και να παραγάγουν ανταγωνιστικά προϊόντα δημιουργώντας παράλληλα βιώσιμες και ποιοτικές θέσεις εργασίας – αυτό αποτελεί βασικό ζητούμενο.
Μιλώντας την προηγούμενη εβδομάδα στον ραδιοφωνικό σταθμό «Στο Κόκκινο», ο Γιάννης Δραγασάκης κάλεσε τις τράπεζες «να βρουν αυτούς που έχουν σχέδια, που έχουν ανάγκες, να κάνουν ειδικά προγράμματα», τονίζοντας πως μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων αντιμετωπίζονται ανάγκες που αυτή τη στιγμή το τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει, αλλά και «για να βοηθήσουμε τις τράπεζες μειώνοντας το επιτόκιο».
Ως παράδειγμα ανέφερε ένα νέο πρόγραμμα, το «Ταμείο Υποδομών», που θα χρηματοδοτεί μικρά έργα υποδομών, ενεργειακά, αναπλάσεις, σε διάφορους τομείς.
Το επιτόκιο, όπως είπε, θα είναι μηδέν ούτως ώστε το δάνειο που θα παίρνει κάποιος από την τράπεζα τελικά να είναι ει δυνατόν κάτω από το 3% που είναι ανεκτό.
«Ζητάμε και από τις τράπεζες να μας πουν και αυτές τι σχεδιάζουν, γιατί οι τράπεζες έχουν ρευστότητα αυτή τη στιγμή. Μπορούν να διαθέσουν γύρω στα 10 δισ. Πού πάνε αυτά; Τι ανάγκες χρηματοδοτούνται;» υπογράμμισε ο κ. Δραγασάκης.

Πηγή: www.efsyn.gr