Η «Πόλη αλλιώς» για την ΔΕΘ. Δημιουργία Μητροπολιτικού πάρκου υψηλού πρασίνου
Η «Πόλη αλλιώς» για την ΔΕΘ
Δημιουργία Μητροπολιτικού πάρκου υψηλού πρασίνου
Είναι γνωστό ότι η Θεσσαλονίκη είναι μια από τις πόλεις
με την χειρότερη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο. Είναι γνωστό ότι είναι μια πόλη
πυκνοδομημένη και με ελάχιστους πνεύμονες ελεύθερων χώρων για τους κατοίκους.
Έχει όμως σε όλη την έκτασή της, ανατολικά και δυτικά, τα παλιά στρατόπεδα και
τον χώρο της ΔΕΘ, ο οποίος εδώ και χρόνια δεν εξυπηρετεί επαρκώς τις εκθεσιακές
ανάγκες.
Πριν από λίγα χρόνια υπήρξαν ζωντανά κινήματα
πολιτών, υποστηριζόμενα συχνά από δημάρχους, που διεκδικούσαν τα στρατόπεδα και
την ΔΕΘ ως μητροπολιτικά πάρκα. Δεν ήταν μόνο κινήματα διαμαρτυρίας,
είχαν θέσεις, μελέτες από Πανεπιστήμια, από μηχανικούς, σχέδια από
αρχιτέκτονες. Ειδικά για την ΔΕΘ η διεκδίκηση αυτή ήταν σύμφωνη και με το νέο
Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης που εκπονήθηκε το 2014(άρθρο 60 β)
« Ορίζεται το Μητροπολιτικό Πάρκο πολιτισμού
και πρασίνου Θεσσαλονίκης (ΜΠΘ) το οποίο εκτείνεται στις περιοχές Λευκού
Πύργου, πάρκου ΧΑΝΘ - Θεάτρου Κήπου – Βασιλικού Θεάτρου, Αρχαιολογικού Μουσείου,
χώρου ΔΕΘ, Πανεπιστημίων, Γ’ Σώματος Στρατού, Πεδίου του Άρεως, με
εκτόνωση στην περιοχή της Ευαγγελίστριας και τους Κήπους του Πασά. Ο
περιβαλλοντικός σχεδιασμός του ΜΠΘ στοχεύει στη διασφάλιση της συνέχειας μεταξύ
της ακτής και του περιαστικού δάσους, μέσω διαδρόμων πρασίνου και αδόμητων ή
αραιοδομημένων περιοχών, ώστε να εξασφαλίζεται ο αερισμός του κέντρου της
Θεσσαλονίκης, να εκτονώνεται το φαινόμενο της αστικής νησίδας θερμότητας και να
προστατεύεται η αστική οικολογία).»
Τι απέμεινε απ’ όλα αυτά; Αξιοποιήθηκε έστω ένα απ’ αυτά
τα στρατόπεδα χωρίς αστερίσκους; Ή η όποια «αξιοποίηση» ήταν της μορφής ναι
λίγο πράσινο, αλλά και λίγο τσιμέντο και λίγο να εξυπηρετήσουμε την εκκλησία
και λίγο να εξυπηρετήσουμε τον στρατό, να γίνει και κανένα εμπορικό κέντρο. Και
όλα αυτά με ευθύνη και της προηγούμενης κυβέρνησης.
Τώρα έρχεται η χαριστική βολή και για τον χώρο της ΔΕΘ.
Φοβόμαστε ότι είμαστε στην τελική ευθεία. Το Σεπτέμβριο του 2020 προκηρύχθηκε ο
Διεθνής Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός για την ανάπλασή της, όχι ως μητροπολιτικό
πάρκο αλλά ως εκθεσιακό κέντρο με «ολίγον από» πάρκο. Για την ακρίβεια, το
«ξήλωμα» ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 2013 με τη μελέτη της διοίκησης της ΔΕΘ που
πρότεινε ακύρωση της απόφασης μετεγκατάστασης της ΔΕΘ στη Σίνδο και απόδοσης
του υπάρχοντος χώρου για Μητροπολιτικό πάρκο, σε αντίθεση με όσα συμφώνησαν το
σύνολο των παραγωγικών, οικονομικών, πολιτικών, επιστημονικών φορέων
της πόλης το 2008 και αποτυπώθηκε αργότερα στο Ρυθμιστικό Σχέδιο του
2014. Αιτιολογία για την ανατροπή; Η μεταφορά στη
Σίνδο θα έχει πολύ μεγάλο κόστος.
Ρωτάμε λοιπόν: Η συνεχιζόμενη επιβάρυνση του
περιβάλλοντος και της υγείας των πολιτών δεν έχει κόστος; Το πράγματι
μεγαλύτερο κόστος προκύπτει από τις πολύ μεγαλύτερες- και άρα πιο λειτουργικές-
εγκαταστάσεις στη Σίνδο και από το κόστος των υποστηρικτικών υποδομών
(συνδέσεις με δίκτυα, σύνδεση με προαστιακό, κλπ) που είναι όμως υποδομές
αναπτυξιακές και κοινωνικές για την ευρύτερη περιοχή, μια περιοχή βασικά
υποβαθμισμένη. Μόνο εργοστάσια και χώροι καύσης απορριμμάτων προορίζονται για
την Δυτική Θεσσαλονίκη;
Να πούμε, επίσης, ότι αυτό το νέο ρυθμιστικό
δεν ψηφίστηκε ποτέ, με ευθύνη της συγκυβέρνησης ΠΑΣΟΚ- ΝΔ που το απέσυρε
τελευταία στιγμή, πριν ψηφιστεί από το θερινό τμήμα της Βουλής. Το 2014 στο
πλαίσιο της περιστολής δαπανών καταργήθηκε, μεταξύ άλλων Νομικών Προσώπων, ο
Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος της ευρύτερης
περιοχής Θεσσαλονίκης. Η Θεσσαλονίκη, λοιπόν, είναι μια πόλη με ρυθμιστικό
σχέδιο δεκαετιών (1985).Γι αυτό και εκπονούνται Ειδικά Χωρικά Σχέδια
για όλα τα έργα μεγάλης κλίμακας.
Να αναρωτηθούμε τέλος για την στάση των δημάρχων δυτικών
συνοικιών. Τώρα που το έργο ανάπλασης της ΔΕΘ (χωρίς μετεγκατάσταση) μπήκε στην
τελική ευθεία, θυμήθηκαν να αντιδράσουν; Θετική η όποια αντίδραση και
διεκδίκηση, αλλά, που ήταν τόσα χρόνια;
Τώρα, σε ό,τι αφορά την ανάπλαση της ΔΕΘ, δεν
υπάρχει καμία αμφιβολία. Δεν πρόκειται να γίνει κανένα μητροπολιτικό πάρκο, σε
συνύπαρξη με τον εκθεσιακό χώρο, παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις.
Διαβάζουμε από το ισχύον και πρόσφατο Περιφερειακό Χωροταξικό Σχέδιο
Κεντρικής Μακεδονίας, το οποίο αναιρεί το νέο Ρυθμιστικό του 2014( Προώθηση
μεγάλων εμβληματικών αναπλάσεων που θα συνδυάζουν, κατά περίπτωση, κοινωφελείς
λειτουργίες, πολιτιστικές λειτουργίες, χώρους σε κοινή χρήση, και ενδεχομένως
και άλλες δραστηριότητες, όπως η ανάπλαση της ΔΕΘ σε συνδυασμό με τη
διατήρηση της εκθεσιακής δραστηριότητας) και αντιλαμβανόμαστε
εύκολα την αλλαγή πλεύσης.
Επιχειρηματικό κέντρο θα γίνει, ανταγωνιστικό
δυστυχώς προς τα μικρά μαγαζιά του ιστορικού κέντρου, αφού η ανάπλαση θα
περιλαμβάνει μια σειρά από εμπορικές επιχειρήσεις.
Εκτός από
τα νέα περίπτερα, μετά την κατεδάφιση των παλιών, θα
χτιστούν εστιατόρια, τράπεζα, καινούργιο συνεδριακό κέντρο και
ξενοδοχειακή μονάδα.(!) Με τον σχεδιασμό αυτό φορτώνεται η περιοχή με
κατασκευές και δραστηριότητες, οι οποίες θα επιβαρύνουν κυκλοφοριακά,
περιβαλλοντικά, λειτουργικά και αισθητικά την ευρύτερη περιοχή. Ο χώρος
πρασίνου στην πράξη θα λειτουργεί ως αυλή των εκθεσιακών κέντρων και των άλλων
επιχειρήσεων. Θα φυτευτούν δέντρα; Δύσκολο. Μητροπολιτικό πάρκο
χωρίς δέντρα λοιπόν;
Αυξάνονται, επίσης, τα επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων και
μειώνονται οι ελεύθεροι χώροι.Προτείνονται3 υπόγειοι χώροι στάθμευσης -
δυναμικότητας πάνω από 2.100 θέσεων- με είσοδο-έξοδο τη Ν. Εγνατία και την 3ης
Σεπτεμβρίου Δεν θα επιβαρύνουν επιπλέον κυκλοφοριακά την ήδη βεβαρυμμένη
περιοχή; Η δημιουργία τόσο μεγάλων χώρων στάθμευσης δεν λειτουργεί ως πόλος
έλξης κι άλλων ΙΧ στο κέντρο;
Δεν χρειάζεται, λοιπόν ,να είναι κανείς ειδικός για να
αντιληφθεί τις επιπτώσεις στις λειτουργίες της πόλης, χωροταξικές,
πολεοδομικές, περιβαλλοντικές από τη συνέχιση της λειτουργίας της ΔΕΘ στο
επιβαρυμένο ήδη κέντρο. Τέλος, κατά τη θεμελίωσή αυτού του έργου, είναι σίγουρο
ότι δεν θα συναντήσουν αρχαιότητες; Αν συμβεί αυτό, πώς θα ολοκληρωθεί η
νέα ΔΕΘ;
Τέλος, ποιoς θα είναι ο φορέας χρηματοδότησης; Φυσικά θα υλοποιηθεί μέσω ΣΔΙΤ (σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα). Business as usual λοιπόν. Το μεγαλύτερο φιλέτο της πόλης θα παραδοθεί σε ιδιώτες για να εξυπηρετηθούν τα οικονομικά συμφέροντα των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.
Η ΠΟΛΗ ΑΛΛΙΩΣ είναι ενάντια σε αυτή την λογική και δηλώνει ότι είναι
· υπέρ
της δημιουργίας Μητροπολιτικού πάρκου υψηλού πρασίνου στον χώρο της ΔΕΘ, με
αξιοποίηση των κτιρίων αρχιτεκτονικής αξίας που υπάρχουν ήδη εντός της ΔΕΘ ως
χώρων ήπιων καλλιτεχνικών, πολιτιστικών και αθλητικών δραστηριοτήτων.
· υπέρ της μεταφοράς του εκθεσιακού χώρου δυτικά, ως έργο ανάπτυξης σε μια υποβαθμισμένη περιοχή, με δημιουργία πολλών θέσεων εργασίας και χρηματοδότηση από το ταμείο ανάπτυξης.
· υπέρ
μιας πόλης πιο πράσινης, πιο βιώσιμης και φιλικής για τους ανθρώπους της
ΚΑΙ
· κατά
του αποσπασματικού, χωρίς όραμα σχεδιασμού μεγάλων
έργων, με κύριο στόχο την εξυπηρέτηση των επιταγών
της αγοράς και την δημιουργία μιας πόλης-επιχείρησης.
i.poli.alliws.dimotikikinisi@gmail.com
